Belaunaldi Erreleboa Euskadiko Nekazaritzako Elikagaien Kooperatibetan

elaunaldi erreleboa etorkizuneko erronka funtsezkoa da Euskal Herriko nekazaritza eta abeltzaintzarako, bereziki nekazaritzako elikagaien kooperatiben testuinguruan. Kooperatibetako bazkideen batez besteko adina altua da, eta horrek kezka sortzen du ustiapenen jarraipena eta tokiko elikagaien ekoizpena bermatzeko.

KONFEKOOP-ek Euskadiko nekazaritzako elikagaien sektorean gazteen parte-hartzea sustatzeko plana egin du, 2024ko Laguntza Teknikoko Programaren bidez finantzatua, Espainiako Nekazaritzako Elikagaien Kooperatibak eta MAPA arteko hitzarmenaren jardueren barnean.

Belaunaldi erreleboari buruzko azterketa hau esne-behi sektorean oinarritu da, eta aurkitu da belaunaldi erreleboa bermatuta duten ustiategien ehunekoa oso baxua dela. Kooperatibarekin lotutako ustiategi gehienak 50 eta 60 urte bitarteko adin-tartean daude.

Gazteek sektorean sartzeko dituzten oztopo nagusiak lurrerako eta finantzaziorako sarbidea dira. Horri gehitu behar zaizkio esperientzia eta ezagutza falta, eta ekoizpen-bideen titulartasuna egiaztatzeko zailtasunak. Ustiapenen errentagarritasun baxuak ere zaildu egiten du belaunaldi berriak nekazaritzan eta abeltzaintzan aritzea.

Beharrezkoak dira estrategiak belaunaldi erreleboa sustatzeko, bai kooperatiben mailan, bai politika publikoetan ere.

Nekazaritzako elikagaien kooperatibek funtsezko zeregina dute belaunaldi erreleboari laguntzeko. Gazteei aholkularitza eta prestakuntza eskain diezaiekete, baita lurrerako eta finantzaziorako sarbidea erraztu ere.

Funtsezkoa da politika publikoek eta kooperatiben estrategiek honako arlo hauetan oinarritzea:

• Lurrerako sarbidea erraztea: lurren bankuen bidez, alokairu-programen eta erosketak sustatzeko laguntzen bitartez.
• Finantzaziorako sarbidea hobetzea: epe luzerako kredituen, abal-sistemen eta diru-laguntzen bidez.
• Prestakuntza eta aholkularitza eskaintzea: enpresen kudeaketan, nekazaritza-teknologian eta praktika jasangarrietan.
• Ustiategien errentagarritasuna hobetzea: berrikuntzaren, merkaturatzearen eta tokiko ekoizpenaren sustapenaren bidez.
• Gazteen parte-hartzea sustatzea: erabakietan eta politika publikoen diseinuan.

Euskadiko nekazaritzaren eta abeltzaintzaren etorkizuna belaunaldi berriak nekazaritzako elikagaien kooperatibetara erakartzeko gaitasunaren araberakoa da. Belaunaldi errelebo arrakastatsu batek ustiapenen jarraipena, kalitatezko elikagaien ekoizpena eta sektorearen bizitasuna bermatuko ditu.